Tuyển Tập Các Bản Văn Của Jamgon Kongtrul Lodro Thaye

Nội Dung

Phần 1: Tiểu sử ngài Jamgon Kongtrul Lodro Thaye – 7

Phần 2: Tuyển chọn các bản văn của Jamgon Kongtrul Lodro Thaye – 11

Bài 1: Lời khuyên dành cho Lhawang Tashi – 11

Bài 2: Đại Thủ Ấn: con đường nhanh chóng để trở thành bậc chứng ngộ – 23

Bài 3: Những chỉ dẫn của Kusali về bản tánh tâm – 27

Bài 4: Mahāmudrā— Pháp nền tảng, phần chính yếu & kết thúc – 31

Bài 5: Gọi thầy từ ngàn xa – 33

Phần 3: Một số chỉ dẫn ngắn khác – 45

Phần 1: Tiểu sử ngài Jamgon Kongtrul Lodro Thaye (1813-1899)

Jamgon Kongtrul Lodro Thaye thứ nhất (1813-1899) sinh ở vùng Đông Thượng Tây Tạng. Ngày ngài sinh ra đời có rất nhiều điều kì diệu xuất hiện, báo hiệu rằng ngài là tái sinh của một bậc giác ngộ lớn. Ngài được coi là hoá thân của Lopon Vairotsana, một trong các đệ tử của Guru Rinpoche, và cũng là một học giả và dịch giả giác ngộ. Một trong những dấu hiệu của sự thành tựu giác ngộ của Lopon Vairotsana là khi ngài qua đời, thân của ngài hóa thành cầu vồng. Tái sinh của Jamgon Kongtrul Rinpoche được bắt đầu ở Tây Tạng, mỗi tái sinh đều là những học giả uyên bác và là bậc giác ngộ. Ngài đã đóng góp tích cực để Phật giáo được truyền đi khắp Tây Tạng.

Trong thời gian tu tập, Jamgon Kongtrul chứng tỏ mình là một học giả nhiệt huyết và thành thạo các giáo huấn Kim Cang Thừa. Ngài sau đó đi hành hương khắp Tây Tạng để truyền giảng giáo pháp và nhận sự truyền pháp từ tất cả các bậc thầy giác ngộ của bốn dòng truyền thừa chính ở Tây Tạng. Tuy vậy, ngài chú trọng và tập trung nhiều ở dòng truyền thừa gốc của ngài là dòng Kagyu.

Jamgon Kongtrul Lodro Thaye là nhà biên soạn sách, ngài đã biên soạn các tác phẩm của các bậc thầy nổi tiếng khác. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ngài là “Năm kho báu” bao gồm các bài luận dễ hiểu và có giá trị lớn. Tác phẩm giúp người đọc hiểu biết hơn về lịch sử Phật Giáo Tây Tạng. Rinpoche giữ gìn và bảo vệ những giáo lý vô giá theo đúng như những hướng dẫn gốc khi pháp được trao truyền. Trách nhiệm này đã khiến ngài trở thành một trong những bậc thầy bất bộ phái lớn trong Phật Giáo Tây Tạng.

Jamgon Kongtrul Lodro Thaye trở thành một trong những người nắm giữ truyền thừa của dòng Karma Kagyu, và là thầy gốc của Đức Karmapa thứ 15, Khakhyab Dorje. Trong chuyến viếng thăm tới Tsandra Rinchen ở Palpung, Karmapa Khakhyab Dorje và Jamgon Kongtrul Lodro Thaye có cảm giác đây là sẽ là lần gặp gỡ cuối cùng. Trước khi Karmapa Khakhyab Dorje rời Tsandra Rinchen, ngài đã tụng nhiều bài nguyện cầu trường thọ tới Jamgon Kongtrul Lodro Thaye. Đức Karmapa cũng thỉnh cầu ngài sẽ tái sinh trong gia đình của Karmapa và lời thỉnh cầu này được chấp thuận.

Năm 87 tuổi, Jamgon Kongtrul thâm nhập pháp thân hào quang vào ngày 27 tháng 11 năm heo đất (tháng 1 năm 1899).

Phần 2: Tổng hợp các bản văn của Jamgon Kongtrul

Lời khuyên dành cho Lhawang Tashi 

Jamgon Kongtrul Lodro Thaye

Con xin quy y nơi đức Liên Hoa Sanh
Hỡi các đạo sư Kagyu, xin hãy ban phước lành
Xin hãy chuyển những người tín tâm tới với pháp
Nguyện cầu chúng con trân quý con đường giải thoát toàn hảo.

Atisha, đấng bảo hộ vùng đất tuyết đã dạy:
“Ở giữa nhiều người, hãy quán sát lời nói;
Khi ở một mình, hãy quán sát tâm”
Ngắn gọn ngài giảng dạy hai điều trên.

Tâm là gốc rễ của nhiều lầm lỗi
Miệng là cửa ngõ để những lỗi lầm này phát sinh.
Do vậy, con hãy quán sát và trông chừng cả hai.

Cả luân hồi và niết bàn đều là tâm của chính con
Chúng không nảy sinh từ bất cứ thứ gì sai khác.
Mọi thứ, như niềm vui, khổ đau, tốt hay xấu,
Thấp hay cao, đều là những khái niệm của tâm.

Nếu tâm con thanh tịnh, con là Phật
Chỗ nào con trú ngụ, nơi đó là cõi tịnh lành
Bất cứ điều gì con làm, đều đến từ tự tánh
Bất cứ thứ gì hiện hữu là hiển bày trân quý của tánh giác.

Nếu tâm con còn chưa thanh tịnh
Con thấy chư Phật cũng đầy lầm lỗi.
Con giận dữ ngay cả với cha mẹ mình.
Mọi thứ đều hiện lên như thể chúng là kẻ thù của con.

Kì vọng, sợ hãi, bám chấp, sân hận sẽ không chút gì thuyên giảm.
Những thứ vô dụng đó sẽ lãng phí cuộc đời của con.

Bất cứ ai con kết giao, cũng sẽ nảy sinh bất hoà.
Bất cứ nơi nào con ở, sẽ trở thành cõi bất an.
Cho dù sở hữu vô vàn, con vẫn không thoả mãn
Bởi với tất cả những gì con tích luỹ
Con lại muốn có nhiều hơn.

Bị cám dỗ hết lần này tới lần khác
Bởi những huyễn ảo của cuộc đời này
Ngay cả khi con nghĩ về thực hành pháp
Con cũng sẽ lại lãng phí thời giờ với những lo toan thế gian.

Ban đầu, con cảm thấy mình cần buông xả
Con thấy mình muốn buông bỏ hết thảy những gì mình sở hữu
Đến khi con trở nên bám chấp,
Con sẽ tiếc đến cả một cây kim.

Ban đầu, con cảm thấy có lòng ngưỡng mộ
Con không nghĩ tới ai khác ngoài thầy của mình
Không lâu sau,
Con lại nảy sinh tà kiến.

Ban đầu, khi con cảm thấy có chút tín tâm
Sự tu tập tâm linh của con sẽ chồng hết pháp này đến pháp nọ.
Khi con già đi,
Tất cả những điều này dần biến mất.

Bất cứ khi nào con tìm thấy một người bạn mới
Con trân quý cuộc sống của họ hơn cả bản thân mình
Một khi thịnh tình đã giảm
Con sẽ khó chịu với họ như thể đó là kẻ thù.

Căn nguyên của những điều này
Là bởi con đã không lấy tâm làm điều quan trọng nhất.

Nếu con có thể làm chủ được tâm mình
Thì không còn phải tìm kiếm
Một nơi chốn ẩn tu.
Khi các khái niệm vắng mặt, đó là sự ẩn tu của con
Con không cần tìm kiếm một đạo sư nào khác ở bên ngoài,
Tự tánh của tâm là đạo sư giác ngộ.

Con không cần lo lắng
Phải hoàn thành các pháp tu
Không lãng xao là cốt lõi của tu hành
Không cả buông bỏ các phiền nhiễu.
Nếu sự chánh niệm của con vững chãi
Mọi thứ sẽ tự nhiên giải thoát.

Không hoảng sợ khi phiền não khởi sinh
Bởi con nhận ra bản tánh của chúng là tánh giác bản nhiên
Ngoại trừ tâm của con trong giờ phút đang là
Luân hồi và niết bàn không là điều gì khác
Vậy nên con hãy luôn quán sát tâm mình.

Trừ khi tâm con được tịnh hoá từ bên trong
Kẻ thù bên ngoài sẽ không bao giờ hết
Nếu sân hận bên trong được chế ngự
Tất cả kẻ thù trên thế gian cũng đều biến mất.

Nếu sự biết đủ không nảy sinh từ bên trong
Ngay cả khi con có mọi thứ mà mình từng mong muốn
Con vẫn chẳng khác một kẻ ăn mày
Người biết đủ và buông bỏ bám chấp
Thì luôn giàu có ngay cả khi không có của cải.

Khi con thành tựu những thiện nghiệp thế gian
Cũng như cả các thiện pháp tâm linh
Vì tập khí, tâm nảy sinh hỷ lạc
Đây cũng là nhân dẫn con đến tái sinh ở cõi cao hơn.

Cõi ấy cũng vô thường, cũng là luân hồi
Khi con quán sát vào bản tánh chân thật của cảm thọ hỷ lạc
Con sẽ thấy cảm thọ ấy rỗng rang
Và đây là nhân dẫn đến con đường giải thoát.

Khổ đau đến từ
Bất thiện nghiệp trong các hoạt động thế gian và tâm linh
Nếu con chạy theo những nghĩ suy và phiền não
Chẳng hạn như thù ghét, giận dữ và tham đắm
Chúng là nhân dẫn con tái sinh vào ba cõi thấp
Tái sinh ở bất kì nơi nào trong ba cõi ấy
Đều đem lại những khổ sở không thể nào tưởng tượng.

Bất kì phiền não hay khổ đau nào nảy sinh
Hãy quán sát bản chất chân thật của chúng
Thì phiền não bỗng hoá vào hư không
Không có cách nào để tuệ giác không nảy sinh từ trạng thái đó.

Không tách rời tâm mình khỏi trí huệ này
Và luôn quán sát tâm là điều tối thượng
Toàn bộ giáo pháp cũng chỉ gói gọn trong việc quán sát tâm con.

Bồ tát Shantideva đã thuyết về cách để quán sát tâm
“Đối với ai muốn quán sát tâm
Hãy duy trì chánh niệm và sự tỉnh thức, nhận biết những gì đang diễn ra.
Như được truyền dạy, tất thảy nên tinh tấn quán sát tâm mình.
Ta chắp tay thành kính với những người như vậy”.

Quan trọng là con tu tập theo đúng những gì được nói ở đây
Và như vậy
Sáu thức giác quan và tất cả những đối tượng hiện lên từ đó
Đều đơn giản là sự hiển bày diệu kỳ của tự tánh tâm.
Do vậy, sẽ thật là sai lầm khi nghĩ rằng,
Có ai ở đó đang tu tập, đang lấy và đang bỏ.

Mặc dù con cần chuyển mọi việc vào con đường pháp
Vì sự bình đẳng là tối thượng
Nhưng với người mới tu tập, hãy giữ cái thấy thật cao sâu
Và sự thực hành thật chi tiết.

Vì như được truyền dạy
“Sinh ra làm người với tự do và thuận duyên thật khó tìm
Quán chiếu không ngơi nghỉ về vô thường và cái chết
Làm nảy sinh sự chắc chắn không thể sai lầm về nghiệp và quả.

Khi con nhìn thấy hoặc nghe về vô thường của người khác
Hãy biết rằng đó là một cảnh tỉnh cho con.
Khi con thấy sự đổi thay từ hè sang đông
Hãy nhớ rằng mọi thứ rồi sẽ đổi khác.

Khi con bắt gặp những con ong đang tạo, giữ mật
Biết rằng tích luỹ của cải cũng không thật sự cần
Khi con thấy một ngôi nhà hoặc thành phố bị bỏ hoang
Hãy nhớ đó có thể sẽ là nhà con hoặc nơi con an trú.

Khi con nhìn thấy người khác và người thân phải chia ly,
Hãy nghĩ về các mối quan hệ mà con gần gũi.
Khi mọi việc xảy ra với người khác trái với ý muốn của họ,
Hãy nhớ rằng chuyện tương tự cũng sẽ xảy ra với con.

Ta, người và tất cả chỉ như một giấc mộng
Không có thứ gì, dù chút ít thực sự hiện hữu
Khi con giữ gìn trạng thái chân thật của tâm, như tâm vốn là
Không thả trôi hay che chướng tâm con
Tánh rỗng lặng của các hiện tượng bên trong và bên ngoài
Được chứng ngộ rỗng rang như bầu trời, tánh sáng và tánh không hợp nhất
Đó là bồ đề tâm tối thượng.

Chúng sinh lang thang trong luân hồi chưa ngộ ra điều này
Sẽ tiếp tục luôn hồi vì chịu quy luật của đối đãi nhị nguyên
Lòng từ bi vô hạn và không giả tạo
Sẽ nảy sinh khi thấy người phải trải qua bao khổ sở như vậy
Đó là bồ đề tâm tương đối,
Không bám chấp vào lòng bi mẫn, nhận ra sự trống rỗng của nó
Tâm từ bi, năng lượng tự nhiên của tánh không sẽ sinh khởi.
Sự hợp nhất là tinh tuý của giáo pháp kinh điển và mật thừa
Con nên tinh tấn tu hành pháp tối hậu này.

Phương tiện để những gì thầy nói khởi lên trong dòng tâm thức con
Là tích luỹ vô số công đức, tự mình làm chủ.
Hãy cầu khẩn tới tam bảo
Ngưỡng mộ tới đạo sư là điều trọng yếu
Thúc đẩy bản thân và người khác tránh làm điều sai trái
Và bất cứ khi nào có thể, dấn thân vào thiện nghiệp
Không xa rời Tâm Bồ Đề của cỗ xe đại thừa
Cũng không quên hồi hướng mọi công đức

Kẻ tu hành có tên gọi Lodro Thaye
Một hành giả già, không làm gì ngoài, ăn, ngủ, và đào thải
Viết bài này để làm sáng rõ vài điều cho Devendra
Một thiện tri thức, mang những phẩm chất tuyệt vời như vầng trăng đang ló rạng.
Nguyện con được trường thọ và thành thục các pháp hành.
Nguyện sự lợi lạc cho con và cho người được tự nhiên thành tựu

Sarva siddhirastu mangalam!

 

Đại Thủ Ấn: con đường nhanh chóng để trở thành bậc chứng ngộ.

 Jamgon Kongtrul Lodro Thaye

Hiện thân của mọi nguồn quy y, đạo sư cao quý,
Xin hãy truyền cảm hứng cho chúng con với phước lành của các ngài.

Giờ đây con đang có cơ hội duy nhất này, có tự do và thuận duyên,
Hãy sử dụng chúng để thực hành Pháp vì lợi ích của những đời tương lai. Thầy cầu xin con!

Đời người giống như ánh mặt trời chiếu giữa những đám mây,
Có thể vụt tắt trong giây lát mà không có gì thành tựu.
Và sự hối tiếc vào lúc cận tử thì có ích chi.
Vì vậy, xin con hãy tu tập ngay với sự nhiệt thành và tinh tấn.

Pháp thì bao la và có nhiều hình thức,
Nhưng những giáo lý đem lại Phật quả chỉ trong một đời
Là hai pháp tối hậu: Đại Thủ Ấn và Đại Toàn Thiện.
Đại Thủ Ấn của hỷ lạc và tánh không trên con đường của pháp thiện xảo
Là thực hành thực sự của mật thừa
Nhưng người thực hành chúng thì ít và xa vời.
Đại Thủ Ấn sẵn có nơi tâm trên con đường giải thoát
Là phương pháp thực hành dễ hơn đem tới thành tựu to lớn với ít rủi ro,
Và mang lại lợi ích cho tất thảy, bất kể năng lực.

Để thành tựu, con hãy tận tâm tu tập những điều cốt tuỷ
Thúc đẩy bản thân bằng cách quán chiếu về vô thường và cái chết,
Và hạn chế mọi hoạt động, dự án không thực sự cần.
Để tâm thức con nảy sinh sự nhàm chán và buông xả từ sâu thẳm
đối với luân hồi và ba cõi giới của luân hồi.

Hãy thanh tịnh tâm thức con bằng những pháp tu căn bản * (Ngondro)
Sau đó, phần chính yếu là thực hành guru yoga
Để lòng sùng mộ trong con được nảy sinh và trưởng dưỡng
Giữ thân con ở tư thế đúng
Nhìn vào bản tánh chân thật của tâm, cả khi vọng động hay lặng tĩnh,
Dù động hay tĩnh
Bản tánh chân thật ấy vẫn không thay đổi

Hãy an trụ trong trải nghiệm vững chãi về tự tánh
Điều quan trọng là con liên tục nhận biết và tỉnh thức
Khi tâm tĩnh lặng nảy sinh
Không cố gắng bám lấy và nắm giữ
Hãy hoà quyện vào các giác quan và các trạng thái của tâm
Và từ đó để các niệm đi vào con đường pháp.

Khi nhìn thấy một niệm nảy sinh ở giây phút đang là
Quán sát bản tánh của niệm đó với sự hiện hữu xuyên suốt.
Niệm ấy sẽ tự giải thoát, và pháp tánh hiển lộ.
Nơi bản tánh tâm thì vắng lặng các hoạt động
Vậy nên đừng điều khiển tâm con trong khoảnh khắc tiếp theo
Nếu không cố gắng chắp vá, chỉnh sửa các nghĩ suy
Con trụ trong sự buông xả, không lãng xao ngay cả khi không thiền tập
Trong dòng chảy tự nhiên của tâm chân thật, như tâm vốn là.
Con sẽ nhanh chóng trở thành bậc chứng ngộ.

Đáp ứng theo yêu cầu của Dharmatara
Người thực đã là một đạo sư tối thượng
Bản tóm tắt ngắn gọn này được dâng lên ngài.

Những chỉ dẫn của Kusali về bản tánh tâm.   
 Jamgon Kongtrul lodro Thaye

Jamgon Kongtrul Lodro Thaye

Nam mô đạo sư!

Cho dù có rất nhiều chỉ dẫn về cái thấy và thiền tập,
Tất cả đều đi đến ngộ ra bản tánh chân thật của tâm.
Thứ mà ta gọi là tâm không phải là thứ gì đó tồn tại ở đâu xa,
Đó chính là nghĩ suy của con ở ngay phút đang là,
Do vậy không bị chúng cuốn theo và bị lôi đi bất cứ nơi nào chúng muốn.

Hãy quán sát trực diện vào bản tánh chân thật của nghĩ suy,
Cho đến khi, không còn đối đãi nhị nguyên, người quán sát và thứ được quán sát
Bởi vì tâm rỗng lặng, không có gì chân thật hiện hữu,
Tâm sáng rõ, tự nó nhận ra chính nó
Những phẩm chất này không tách rời mà hợp nhất.
Từ không có gì hết, bất cứ điều gì cũng có thể nảy sinh.
Con chỉ cần trụ trong đó bằng sự tỉnh thức và không bao giờ lãng quên.
Sự thấy biết giản đơn về bản chất chân thật của tự tánh.

Con không cần tìm kiếm một đối tượng thiền nào khác nữa
Không bị che chướng bởi hi vọng hoặc lo lắng ‘là vậy’ hay ‘không phải là vậy?’
Hãy để tâm con lắng tịnh, trực tiếp, đúng như tâm là.
Cái thấy biết chân thật và ‘bình thường’ này
là ánh sáng tỏ rạng tối hậu của pháp thân.

Mặc dù có nhiều thuật ngữ trong cả Đại Thủ Ấn và Đại Toàn Thiện
Gốc rễ thực sự của tu tập cuối cùng đơn giản là như vậy
Không hài lòng với điều này, mà tìm kiếm “Phật Tánh” như một sự cao siêu nào khác.
Rơi vào sự trói buộc của hi vọng và sợ hãi, là thứ con cần tránh xa

Để mang lại sự chứng ngộ theo cách này,
Lòng sùng mộ và tích luỹ thiện nghiệp là điều trọng yếu.
Vì thế hãy luôn chú trọng tâm ngưỡng mộ với các đạo sư và Đức Liên Hoa Sanh
Và nỗ lực tu tập phước thiện bằng cả thân khẩu ý.

Đáp ứng yêu cầu của học trò của tôi, Pema Chopel
Người nắm giữ các mật chú tỉnh thức từ Gato Trindu,
Ta, ngọn cỏ khô Lodro Thaye, viết bài này từ tu viện Dechen Osal Ling
Nguyện phước thiện lành tăng trưởng!

 

Mahāmudrā— Pháp nền tảng, phần chính yếu & kết thúc

Namo đạo sư,

Mặc dù có rất nhiều pháp nền tảng đã được truyền dạy

Tất cả đều tóm gọn trong sự nhàm chán và buông bỏ (đối với sinh tử luân hồi)

Đặc biệt quan trọng nữa là lòng kính ngưỡng tới đạo sư 

Để đạt tới các con đường và các giai đoạn trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

Nhiều lời được nói về chìa khoá của pháp thực hành chính yếu

Nhưng không có lời chỉ dẫn nào cao sâu hơn

Là chỉ dẫn về tánh không và từ bi ở điểm cốt tuỷ

Trong tâm con, rỗng lặng, sáng tỏ, và (hoá hiện) không ngưng nghỉ

Ba thân Phật là toàn hảo trong tự tánh

Chứng ngộ ba thân ấy, và sau đó luôn tỉnh thức

Không cần phải tìm kiếm tuệ giác ở một nơi nào khác!

Trưởng dưỡng lòng từ bi tới những người mẹ trước đây của con

Những người đã không nhận ra tánh bản nhiên, và do vậy đang mê lầm.

Có thể nói vô vàn về các pháp thực hành khi kết thúc thời thiền

Nhưng hãy sám hối tất cả các lầm lỗi ngay lập tức

Và hồi hướng mọi công đức mà con đã tích luỹ

Tới sự giác ngộ của tất cả chúng sinh

Và hãy chắc chắn là con tụng các bản hạnh nguyện đại thừa

Đáp lại thỉnh cầu của Rinang Khandro

Ta, Lodrö Thayé, viết xuống những điều xuất hiện trong tâm.

Nguyện những lời này mang đến lợi lạc cho người khác.

Maṅgalam.

dịch sang tiếng Anh bởi Adam Pearcey, 2015.

Gọi Thầy từ ngàn xa

Hỡi ôi!
Chúng sinh như con với ác nghiệp và bất thiện hạnh,
Từ vô thủy đã nổi trôi trong sinh tử luân hồi.
Phải chịu đựng thống khổ khôn nguôi,
Nhưng chẳng phút giây nào mảy may hối hận.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để tâm nhàm chán sinh tử phát sinh tận đáy lòng.

Với tự do và tiền của, con phung phí đời mình.
Chuyện thế tục vô nghĩa, sao con lại đeo đuổi ngày đêm.
Khi dấn bước trên đại đạo tìm cầu giải thoát,
Con cứ để cho sự lười biếng lấn lướt,
Từ hòn đảo ngập tràn châu báu,
Con trở về với đôi bàn tay trắng.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để đời người này trở thành có ý nghĩa.

Trên thế gian này, chẳng ai có thể thoát khỏi tử thần,
Thậm chí ngay trong giây phút này đây,
Chúng sinh lần lượt theo nhau lìa đời.
Chẳng bao lâu nữa con cũng sẽ ra đi theo họ.
Thật rồ dại biết bao khi nghĩ rằng mình sẽ muôn đời sống mãi.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể dứt trừ mọi toan tính

Vì chẳng còn bao thời gian để phung phí.

Con sẽ phải xa lìa những người thân yêu,
Của cải dành dụm rồi sẽ do người dưng hưởng thụ.
Ngay cả tấm thân mà con xem như báu vật rồi cũng phải bỏ lại,
Trong thân trung ấm, thần thức sẽ lang thang vô định trong các nẻo tái sinh.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con thấy được tất cả mọi sự đều chỉ là phù phiếm.

Trước mặt con là nỗi sợ hãi tối đen mù mịt,
Đuổi theo sau lưng con là cơn gió nghiệp lạnh lẽo vô cùng,
Đám bộ hạ hung tợn của tử thần đang lồng lộn hành hung,
Và con sẽ phải chịu bao thống khổ đọa sinh vào cõi thấp.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể thoát khỏi vực sâu của ác đạo.

Che giấu tội lỗi của mình, vốn to nặng như núi cả,
Lại đi bới móc khuyết điểm của người khác, vốn bé xíu như hạt mè.
Dù phẩm hạnh chẳng ra gì, con tạo cho mình dáng vẻ của người tốt.
Tự cho mình là người tu, nhưng hành động thì trái ngược.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi
Xin hãy gia hộ để con dẹp bỏ được tánh kiêu căng ích kỷ.

Che giấu tập khí chấp ngã trong lòng,
Mọi ý niệm chỉ làm cảm xúc tiêu cực phát sinh thêm.
Con gieo toàn nghiệp bất thiện vì chưa mạnh bước trên đường tu giải thoát.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để tâm chấp ngã có thể được bứng gốc.

Chỉ có chút khen chê mà đã tràn ngập niềm vui, nỗi tủi.
Chỉ đôi lời nghịch tai mà đã không còn nhẫn nhịn nữa rồi.
Nhìn người đau khổ, sao chẳng biết động tâm,
Khi có cơ hội bố thí thì lại để lòng tham ngăn trở.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để cho đạo lý thấm nhuần trong tâm tưởng.

Trần gian này nào có nghĩa gì, nhưng con xem nặng, coi như thật, chắc.
Vì miếng cơm manh áo, con bỏ rơi các giá trị dài lâu.
Có đầy đủ tất cả, nhưng lòng tham không đáy vẫn gia tăng,
Con tự lừa gạt mình bằng những hiện tượng giả tạm, như huyễn.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con không còn thiết tha một cuộc đời như thế nữa.

Tuy chẳng chịu được chút đau khổ nhỏ nhoi của thân hoặc tâm,
Nhưng với tâm trí rã rời, con lại không ngần ngại lao vào cõi thấp.
Tuy đã trực nhận nhân quả vốn không sai,
Nhưng thay vì làm việc lành, con vẫn cứ gieo trồng nghiệp ác.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể tin sâu nhân quả.

Oán ghét kẻ thù và luyến thương bằng hữu,
Mò mẫm trong bóng tối mê lầm, con nào biết phải làm sao.
Khi thực hành Pháp thì hôn trầm và buồn chán,
Nhưng khi làm việc thế gian thì các giác quan lại nhạy bén, tỏ tường.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con phá tan được kẻ thù—tâm ô nhiễm.

Bên ngoài, con tỏ ra là một hành giả chân chính,
Nhưng bên trong, tâm con và Giáo Pháp lại chẳng quyện hòa.
Như con rắn độc, con che giấu những tâm cảm xấu ác,
Đến khi gặp khó khăn, các khiếm khuyết ấy lộ ra.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để tâm con được tức thời điều phục.

Chẳng nhìn thấy khuyết điểm của bản thân,
Con ra vẻ người tu nhưng lại dễ dàng vướng nhiễm.
Do bởi các cảm xúc tiêu cực và ác nghiệp,
Thiện niệm bao lần khởi lên rồi bao lần biến mất.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể tự nhận ra lỗi lầm.

Mỗi ngày trôi qua là mỗi ngày đến gần với cái chết,
Nhưng sao mỗi ngày trôi qua là mỗi ngày thêm chai đá con tim.
Con vẫn theo chân Thầy mà lòng quy ngưỡng dần dần phai nhạt,
Tình yêu thương và tri kiến thanh tịnh đối với bạn đồng tu cũng biến tan theo.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể chế ngự được tâm phóng đãng.

Khi con quy y, phát Bồ Đề tâm và khấn nguyện,

Lòng sùng mộ và từ bi chẳng hiện hữu tận đáy lòng.

Thực hành Pháp chỉ là chuyện đầu môi chót lưỡi,

Quay cuồng theo vòng xoay mà nào có động được đến nơi tim.

Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.

Xin hãy mở rộng lòng từ bi.

Xin hãy gia hộ để bất kỳ việc gì con làm cũng sẽ đưa con về với Pháp.

Phiền não đến từ việc mưu cầu tư lợi,
Dù có thể viên tròn Phật đạo nhờ vào ý nguyện cứu giúp chúng sinh,
Ngoài thì phát Bồ Đề tâm, nhưng trong lại ngập lòng vị kỷ,
Đã không giúp được người lại còn gây tổn hại nhiều thêm.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể hoán đổi giữa ta và người.

Tuy Bổn sư là hiện thân đích thực của Phật,
Con lại nghĩ Thầy mình chỉ là người phàm thế.
Con đã quên đi lòng từ của Thầy khi Thầy trao truyền giáo lý thâm sâu,
Niềm tin của con giảm thiểu nếu Thầy không ban cho điều mong muốn.
Có mắt lại như mù, con xét đoán Thầy với lòng nghi mạn.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để lòng sùng kính đạo sư luôn tăng không giảm.

Mặc dù tâm là Phật nhưng con vẫn không nhận ra.
Mặc dù ý là Pháp giới nhưng con vẫn không hiểu thấu.
Mặc dù không tạo tác vốn là điều sẵn có nhưng con vẫn không an trú.
Mặc dù như nhiên là trạng thái bản thể uyên nguyên nhưng con vẫn cứ nghi ngờ.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để chính sự tỉnh giác bản nhiên sẽ tự giải thoát [hòa vào] tánh giác.

Mặc dù cái chết chắc chắn sẽ đến,
Nhưng điều ấy như chẳng hề thấm nhập tâm can.
Mặc dù thực hành Chân Pháp chắc chắn sẽ mang lại lợi lạc,
Nhưng con chẳng thể hành trì.
Mặc dù sự vận hành của nhân quả chắc chắn không sai,
Nhưng con chẳng phân biệt được đúng sai.
Mặc dù chánh niệm chắc chắn là cần thiết,
Nhưng con lại luôn để cho sự phóng tâm lôi kéo.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con được sống trong tỉnh thức.

Do ác nghiệp đã tạo các đời trước, con sinh ra vào cuối thời mạt pháp này.
Tất cả những gì tạo tác đều chỉ dẫn đến khổ đau.
Tác động tiêu cực của người khác phủ chụp bóng tối lên con.
Công phu thiện hạnh thường bị gián đoạn bởi chuyện thị phi vô bổ.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể kiên tâm thực hành Giáo Pháp.

Khởi đầu con chẳng nghĩ đến gì khác ngoài Chân Pháp,
Nhưng cuối cùng, nghiệp báo lại chỉ là luân hồi và sự đọa sinh vào cõi thấp.
Mùa màng giải thoát bị tàn phá bởi băng giá ác hạnh,
Như kẻ cuồng dại, con phá hỏng những gì đem đến lợi lạc miên viễn.
Thầy ơi, xin hãy nhớ nghĩ đến con.
Xin hãy mở rộng lòng từ bi.
Xin hãy gia hộ để con có thể viên thành Diệu Pháp tối thượng.

Xin hãy gia hộ để tâm xả ly bén rễ sâu tận đáy lòng.
Xin hãy gia hộ để con không phí phạm thời gian, dẹp bỏ được những lo toan thế tục.
Xin hãy gia hộ để cái chết thấm nhập tâm can.
Xin hãy gia hộ để con hoàn toàn tin sâu nhân quả.

Xin hãy gia hộ để đường tu không còn chướng ngại.
Xin hãy gia hộ để con có thể tinh tấn tu hành.
Xin hãy gia hộ để gian khó trở thành phương tiện.
Xin hãy gia hộ để những phương thuốc đối trị đem đến cho con sự kiên cường.

Xin hãy gia hộ cho con có được lòng chí thành quy ngưỡng.
Xin hãy gia hộ cho con trực diện Chân Như.
Xin hãy gia hộ cho giác tánh bản nhiên nơi tâm con sẽ bừng khởi.
Xin hãy gia hộ cho mọi kinh nghiệm mê lầm đều được bứng rễ.
Xin hãy gia hộ cho con trọn thành Phật quả chỉ trong một đời.

Ôi, Đạo sư tôn quý, con xin khấn nguyện Thầy.
Ôi, Pháp vương từ ái, con nhỏ lệ tha thiết kêu cầu ngài.
Phước mỏng nghiệp dày, niềm hy vọng duy nhất của con là Thầy.
Xin hãy gia hộ cho tâm thức Thầy trò quyện hòa làm một.

Ghi chú của tác giả [Đại sư Jamgon Kongtrul Rinpoche]:
Mặc dù từ rất lâu nay, có nhiều hành giả với lòng sùng mộ chí thành đã khuyến khích tôi sáng tác một tài liệu như thế này, nhưng tôi đã lơ là không thực hiện việc ấy. Mới đây, do sự khẩn cầu của cả hai: Samdrup Dronma, một nữ hành giả cao quý, và của Deva Rakshita, mà thi kệ trên đây đã được viết ra bởi Lodro Thaye, một kẻ chỉ thuần túy mang trên mình hình tướng của một lama trong thời đại đen tối.  Những lời này đã được viết tại trung tâm hành trì vĩ đại có tên Dzongsho Deshek Dupa. Nguyện thiện đức luôn tăng trưởng!

_____________________

** Ghi chú của dịch giả [Anh ngữ]:
Để hoàn thành ước nguyện của Tulku Urgyen Rinpoche, bản dịch [Anh ngữ] đã được thực hiện như một phẩm vật cúng dường từ ba đệ tử: Erik Pema Kunsang, Ian Saude and Michael Tweed (Ranjung Yeshe Translations & Publications, Nepal). Chúng tôi xin đồng cảm tạ Nalanda Translation Committee, Ringu Tulku và Michelle Martin đã thực hiện những bản phiên dịch trong quá khứ. Nguyện [tái sinh của] Tulku Urgyen Rinpoche mau chóng trở lại!

Trên đây là trích đoạn [phần thứ nhì]của tác phẩm “Gọi Thầy Từ Chốn Ngàn Xa” của Jamgon Kongtrul Rinpoche 

Tiểu Nhỏ và Tâm Bảo Đàn tạm phỏng dịch qua Việt ngữ vào năm 2010.
Tâm Bảo Đàn hiệu đính năm 2010, 2013 và 2016.

Phần 3: Các chỉ dẫn ngắn của Jamgon Kongtrul

Biến một vị thần thành quỷ dữ

Nếu, khi con tu tập về rèn luyện tâm, tính cách của con trở nên cứng nhắc, đầy kiêu hãnh và ngạo mạn, thì cũng giống như con đã biến một vị thần thành quỷ dữ. Pháp đã trở thành không phải pháp. Con càng tu tập về rèn luyện tâm, về Phật Pháp, tính cách của con càng trở nên dễ chịu, linh hoạt. Hãy hành xử như thể con là người phục vụ ở cấp thấp nhất cho tất cả mọi người.

Sự phóng chiếu bất tịnh của con

Đừng bàn luận về lỗi lầm của người khác. Nhận ra rằng những lỗi lầm đó thực ra là sự phóng chiếu bất tịnh của tâm con.

Gốc rễ của toàn bộ giáo pháp

Gốc rễ của toàn bộ giáo pháp là sự xả ly từ bên trong đối với những bám chấp vào cuộc đời này.

Học cách không bám chấp

Bởi vì mọi ý nghĩ và hành động thiện lành được thúc đẩy bởi sự bám chấp vào một thực tại hiện hữu thực sự hay bám víu vào bản ngã đều giống như thức ăn có độc, con hãy buông bỏ! Hãy học cách không bám chấp, mà nhận ra bản chất huyễn ảo, không chân thật của chúng.

Phật Tánh thường hiện diện

Chỉ có thể làm ra bơ từ sữa vì sữa đã sẵn có kem. Chưa có ai làm ra bơ bằng cách đi khuấy nước. Người thăm dò tìm vàng trong đá chứ không tìm trong mẩu gỗ. Tương tự như vậy, tìm cầu giác ngộ toàn hảo chỉ có ý nghĩa bởi vì Phật Tánh đã sẵn có trong mỗi chúng sanh. Nếu không có bản tánh ấy thì mọi nỗ lực cũng đều vô ích.

Tu tập trong đời sống hằng ngày

Hãy tiếp tục tu tập trong đời sống hằng ngày với pháp thiền duy nhất, luôn luôn nhớ nghĩ trong tâm, ý nguyện làm lợi lạc cho người khác trong mọi hành động như đi, đứng, nằm, ngồi, thay quần áo…

Sự giải thoát luôn toàn hảo

Giải thoát luôn toàn hảo không ám chỉ sự giải thoát của một vị Phật trong quá khứ, ví dụ như Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, mà ám chỉ cách thức mà vô số chúng sanh đang giải thoát lúc này và tiếp tục giải thoát trong tương lai, chỉ đơn giản bởi vì họ nhận ra bản tánh thanh tịnh của chính mình.

Nền tảng, con đường và thành tựu tối thượng của pháp là bản tánh nhất như không phân biệt: Tánh giác thanh tịnh toàn hảo. Sự giải thoát rốt ráo mà người tu tập đang muốn đạt được bằng cách thực hành các con đường tâm linh là thứ mà ta đã sẵn có. Chính sự tự do nội tâm là con đường để dẫn đến thành tựu mục tiêu.

Người thực sự tìm kiếm con đường tâm linh 

Nếu sâu thẳm trong thâm tâm con vẫn tiếp tục tin rằng một phần nào đó của luân hồi còn có hữu ích, hoặc luân hồi thậm chí có thể đưa ra được giải pháp tối hậu cho những vấn đề thế tục của con, thì việc trở thành một nhà tìm kiếm tâm linh đích thực sẽ vô cùng khó khăn.

Pháp Giới

là không gian, không thể nắm bắt

là ngọc trân quý trong suốt không tỳ vết

là ánh sáng của ngọn đèn tỏ rạng nơi tâm

là không thể diễn bày, như trải nghiệm của người câm

là tuệ giác sáng suốt, không che chướng.

Pháp giới chói sáng, phật tánh

Thuần tịnh nguyên sơ và tự nhiên

Không ai có thể chỉ ra bằng phân tích suy luận.

Không thể diễn tả bằng lời

là pháp giới, vượt thoát sự quán xét của nghĩ suy.

Hãy quán sát ngay vào tâm mình

Nếu con chạy theo những nghĩ suy hay xúc cảm, dù lớn hay nhỏ, và để tâm con chạy ra bên ngoài, thì sự tu tập của con là lầm lạc, và con không khác người không tu. Hãy chuyển sự chú tâm vào bên trong và nhìn trực diện vào tâm của con. Khi con nhìn vào tâm mình, không có thứ gì để thấy. Buông xả hoàn toàn, an tĩnh trụ lại trong trạng thái của tánh không.

Vạn vật

Vạn vật trong luân hồi, bao gồm cả những thứ biểu hiện ra ngoài, và những thứ xuất hiện trong tâm đều không có gì là thực sự hiện hữu và do vậy có thể hoá hiện ra bất kỳ hình tướng nào. 

Đúc kết của tất cả các pháp

Tâm và bản tánh của vạn vật đều không có gì thực sự hiện hữu, vượt ra ngoài nghĩ suy và không thể diễn bày. Điểm này có thể coi là một đúc kết của tất cả các pháp.

Kiểm tra trải nghiệm của con

Con cần tìm thấy sự giải thoát khỏi phiền não và chấp ngã bằng cách liên tục xem xét và tìm hiểu trải nghiệm của mình. Do đó, hãy hướng sự chú tâm của con đến một đối tượng mà khiến con phát sinh nhiều phiền não. Kiểm tra một cách cẩn trọng xem giờ phiền não có nổi lên hay không. Nếu phiền não nổi lên, áp dụng các biện pháp đối trị. Một lần nữa, quán chiếu về chấp ngã để xem chúng hiện như thế nào. Nếu thấy rằng không có bám chấp hiện diện, khảo sát thêm một lần nữa đối với các đối tượng khác của tham luyến hay sân hận. Nếu thấy chấp ngã nảy sinh, ngay lập tức đối trị bằng cách hoán đổi mình với người (pháp tu tonglen)

Ba hạt giống của công đức vô lượng

Ba thứ độc liên tục nảy sinh liên quan đến 3 đối tượng. Tham luyến nảy sinh đối với các đối tượng dễ chịu hoặc hữu ích. Sân hận phát sinh đối với những đối tượng khó chịu hoặc có hại. Vô minh hay vô cảm đến với những đối tượng khác. Con hãy nhận ra những thứ độc này ngay khi chúng nảy sinh. Ví dụ như, khi tham đắm nảy sinh, hãy nghĩ như vầy:

“Cầu mong mọi chấp trước, vướng mắc của mỗi chúng sinh đều nảy sinh trong sự vướng chấp này của con. Cầu mong những hạt giống công đức của chúng sinh đều thoát khỏi mọi bám chấp. Nguyện sự bám chấp này của con chứa đựng hết khổ đau phiền não của chúng sinh. Cho tới khi đạt tới phật quả, nguyện cầu chúng sinh không phải trải qua những phiền não do bám chấp này gây nên.”

Sân hận và những cảm xúc khác cũng được ứng dụng vào tu tập tương tự như vậy. Do đó 3 thứ độc dược trở thành 3 thứ công đức vô lượng.

Tánh giác vượt thoát

Hãy nương tựa vào tánh giác vượt thoát, thoát khỏi mọi tạo tác, không có ngã, và là bản tánh của mọi hiện hữu. Đừng nương tựa vào tâm trí thông thường. Nơi mà tâm gắn chặt vào ngã và khái niệm.

Tánh giác vượt thoát thời gian bao gồm (a) hiểu thấu rằng thực tại chân thật, theo cái nhìn chân đế, thì hoàn toàn vượt thoát những giới hạn tạo ra bởi sinh và diệt vv… (b) chứng ngộ về sự không thực sự tồn tại của hai loại ngã. Tự tánh của vạn pháp thì vượt ra ngoài bất kì sự suy đoán (về) giá trị hay phán xét nào. Chính tánh giác này là nơi mà ta nên nương tựa.

Tâm trí thông thường bao gồm (a) tin rằng những gì mà ta nhận thức ngay lúc này là thứ gì đó thực sự thật có; (b) khái niệm hoá bản ngã, chẳng hạn như có một cảm nhận về dấu ấn cá nhân riêng, và cảm nhận về thân tâm, năm uẩn, và (c) có những trạng thái tinh thần bị điều kiện chi phối, như là thái độ bám chấp một cách ngây thơ vào những cảm giác dễ chịu của các giác quan. Ta không nên nương tựa nơi tâm trí này.

Đơn giản là lãng phí một đời người

Con có thể giết thì giờ bằng cách đi, đứng, nằm, ngồi, đi lại, những hoạt động vô bổ, không đem lại điều gì có ích hay có hại, quả của các hành động này là những kinh nghiệm không tốt cũng không xấu. Nhưng những hành động đó đơn giản là lãng phí cuộc đời con, thay vì ném tiềm năng của con vào những thú vui nhàn rỗi, hãy nỗ lực có ý thức để dành thời gian của con vào những hành động thiện lành.

Tự tánh tâm

Nhận thức hiện tại của chúng ta là mê lầm và không đồng nhất với bản tánh thực sự của tâm. Thực tánh thì đã và luôn luôn thanh tịnh toàn hảo. Trải nghiệm lầm lạc này là do thói quen căn bản cho rằng chủ thể đang nhận biết, nắm bắt mọi việc là “tôi”. Bản ngã (tôi) thì không thực sự tồn tại, mặc dù chúng ta đang mê lầm bám chấp và tin rằng bản ngã là có thực.

Bởi vì chúng ta nghĩ rằng cái tôi tự nó tồn tại và là một thực thể duy nhất, và ta thấy rằng những gì ta đang trải nghiệm là ở ngoài ta, là khác biệt với cái tôi này, kết quả là ta tự động tạo ra quan điểm đối đãi nhị nguyên. Chính ý niệm đối đãi nhị nguyên này làm nảy sinh cảm giác ưa thích hoặc không thích, giữ lấy hoặc chối bỏ, vv… ưa thích đối với những người và vạn vật sống theo mong đợi của chúng ta và chối bỏ đối với người và vạn vật ngược với mong đợi.

Mong đợi nảy sinh từ hy vọng và sợ hãi, liên quan chặt chẽ đến những lầm tưởng về hạnh phúc và khổ đau. Khi cảm xúc ưa thích và khó chịu nảy sinh, những cảm xúc phiền não khác cũng tự nhiên xuất hiện, tham, sân, kiêu mạn, ghen tỵ, vv. Những cảm xúc phiền não này thúc đẩy ta hành động bằng thân, khẩu và ý. Hành động tạo ra nghiệp, “luật nhân quả không thể sai lầm”. Chúng sinh trải nghiệm quả của nghiệp cá nhân và nghiệp cộng đồng trong quá trình tồn tại và trưởng thành. 

Ta cần thoát khỏi những lầm tưởng ban đầu, cũng là nguồn gốc của khổ, những niềm tin nhầm lẫn cho rằng chủ thể của nhận thức và đối tượng được nhận thức là thứ gì đó khác biệt với ngã. Những lầm tưởng này làm khởi sinh những xúc cảm phiền não, tạo ra những nghiệp quả khó chịu. Khi ta giải thoát khỏi thói quen tinh thần này – cũng là nhân của tham và sân, ta đạt tới sự giải thoát khỏi khổ. Không có phương cách nào có thể diệt trừ khổ và đảm bảo niềm hạnh phúc lâu dài ngoại trừ thực hành lắng nghe, quán chiếu và tu tập các lời dạy Phật Pháp quý báu.

Tánh không và duyên khởi

Bản tánh của tâm là trống rỗng, nhưng các hình tướng sẽ nảy sinh từ đó không chút gì ngăn ngại. Từ sự rỗng rang không chướng ngại nơi tâm, tất cả các hình tướng có thể biểu hiện không ngằn mé. Ở mức độ tục đế, thế giới hiện tượng sinh khởi là do nhân duyên, nhưng chúng không tách rời với không tánh, đây chính là chân đế. 

Thoát khỏi cực đoan là nhận ra cả không tánh và duyên khởi là một và không đối nghịch với nhau. Ta thường rất rối không phải ở sự xuất hiện của hình tướng, cũng không phải ở chỗ chúng được biểu hiện từ tâm, mà rối vì sự hiểu sai của ta về tánh không và tánh sáng.

Yidam (Bổn Tôn)

Những Yidam mà ta nhìn thấy trong tranh hoặc khi quán tưởng có thật không? Không, đó là hoá hiện của bản tâm tối thượng. Hình tướng và đặc điểm khác nhau của bổn tôn ám chỉ những thói quen bám chấp đa dạng và những hiện tướng chưa thanh tịnh trong tâm ta. Có rất nhiều những điều, những tư tưởng không chân thật mà ta nghĩ là chân thật. Mỗi Yidam biểu tượng cho rất nhiều khía cạnh của bám chấp. Hành giả cần thấu biết điều này.

Thân của bổn tôn tượng trưng cho sự không thể tách rời của tánh không và tánh biểu hiện. Câu chú của mỗi bổn tôn là sự không thể tách rời của tánh không và âm thanh. Tâm của bổn tôn là sự không thể tách rời của tánh không và tánh sáng.

Con đường Giải Thoát 

Con đường Mahamudra (Đại Thủ Ấn) được gọi là con đường giải thoát. Nếu hành giả có thể thực hành và ngộ ra những chỉ dẫn của Mahamudra mà vị đó được nhận, hành giả sẽ đạt đến giải thoát. Tuy nhiên, hành giả phải là một bình chứa xứng đáng, ví dụ như, hành giả phải là một đệ tử chân tu, có khả năng nhận những chỉ dẫn trên mà không làm sai lệch chúng. 

Những đệ tử có phẩm chất như vậy cần có những thuận duyên và cần duy trì một mối liên hệ thanh tịnh với đạo sư. Khi một đệ tử chân tu gặp thầy bổn sư gốc, hành giả ấy có thể thành tựu giác ngộ tức thời, và ngộ ra tâm thanh tịnh của Vajradhara (Kim Cang Trì). Dojre Chang trong tiếng Tạng. Điều này chỉ có thể bởi vì Đại Thủ Ấn có năng lực siêu phàm là xoá tan mọi che chướng, thứ cản trở sự giác ngộ.

Đệ tử đạt tới giải thoát với phương tiện là các pháp tu khác nhau và dựa vào sự kết nối cá nhân mà vị ấy có với thầy bổn sư. Thầy bổn sư trong trường hợp này cần phải là một bậc thầy chân chính và ngộ đạo. Thầy bổn sư có khả năng chỉ ra bản tánh của tâm bằng lời nói hoặc các cử chỉ tượng trưng. 

Truyền thừa Mahamudra (Đại Thủ Ấn)

Sự trao truyền Mahamudra sẽ không xảy ra thông qua sự hiểu biết tri thức về giáo lý Phật Pháp. Mahamudra là khẩu truyền về những chỉ dẫn trong thiền tập, được trao lại theo một dòng truyền thừa từ một vị thầy cho các học trò của mình, dựa trên sự chứng ngộ về các chỉ dẫn ấy. Sự trao truyền đòi hỏi sự chứng ngộ từ phía người thầy, người có thể trao cả sự gia trì của dòng truyền thừa mà không có bất kì sai lạc nào. Đó là lý do vì sao truyền thừa Mahamudra cực kỳ thuần tịnh và lợi lạc, là sự trao truyền dựa trên sự chứng ngộ. Tất cả những hướng dẫn thiền đều sâu sắc và không phải là một tổng hợp của các thông tin.

Các pháp tu căn bản

Nhiều hành giả chưa thành thục cho rằng họ có thể bước nhanh vào các pháp tu cao hơn và tu tập các pháp Yidam và Mahamudra mà không cần phải hoàn thiện các pháp tu căn bản, nhưng điều này là rất bất lợi để có thể đạt tới kết quả. Nếu hành giả thiền về tự tánh của tâm mà chưa hoàn thiện các pháp tu sơ khởi, thì tất cả nỗ lực đều không có ích. Hành giả cần niềm tin tưởng chân thành, sự tự tin, sự xác quyết về nhân quả và hành giả cũng cần buông xả hoàn toàn để có thể thiền tập về Mahamudra đúng đắn. Tất nhiên là hành giả có thể nhận nhiều giảng giải về Mahamudra, nhưng điều đó chỉ như thay những chiếc áo cũ nếu ta chưa thành tựu trong việc chuẩn bị nền tảng thích hợp. Hành giả cần hoà những lời pháp dạy vào đời sống của mình và thấu hiểu rằng pháp chỉ được hiển bày để giúp chuyển hoá cái thấy mê lầm của mình thành tuệ giác tối thượng. Điều này chỉ có thể xảy ra khi hành giả nương tựa và tận tâm với đạo sư gốc của mình, khi hành giả có tâm yêu thương và lòng bi mẫn kiên định, khi hành giả tu tập các pháp tu đúng đắn. Những pháp tu chỉ có hiệu quả khi thói quen và tập khí lâu đời bị loại bỏ và phước đức được vun bồi. Do vậy, các pháp tu căn bản là không thể thiếu để thực hành các pháp tu cao khác.

Chứng ngộ Mahamudra

Tự tánh của tâm là tánh không, đi cùng tuệ giác về các hiện hữu, được coi là tánh không rộng khắp, không ngằn mé, vv… và sáng trong. Tự tánh tâm là sự không thể tách rời của tánh không và tánh sáng. Thông qua sự thực hành thiền, ta ngộ ra rằng không có tâm nào ngoài những nghĩ suy, và không có nghĩ suy nào ngoài tâm. Hành giả hoặc là nhận ra tâm mình hoặc là không, dù nhận ra hay không nhận ra, cả hai đều cùng là một tâm, khác biệt là ở chỗ ngộ. 

Hành giả cần quán chiếu trực diện vào tâm mình để nhận ra rằng thực sự không có chủ thể nhận biết và đối tượng được nhận biết. Giác ngộ là sự hợp nhất của tánh không và tánh sáng, vượt thoát chủ thể và đối tượng, là Mahamudra, mục tiêu của mọi pháp tu thiền. Lời nói sẽ không thể mở bày Mahamudra. Hành giả cần thanh tịnh những bất tịnh và che chướng, những điều che mờ tự tánh tâm và tích luỹ phước đức để có thể ngộ ra Mahamudra.

Đạo sư

Tuỳ vào cách bạn thấy thầy hay còn gọi là đạo sư của mình, nếu bạn thấy thầy là một con người được làm bằng xương và thịt, khi ấy thầy là bậc đạo sư ở bên ngoài. Nhưng đạo sư thực sự là bản tánh tâm vô thượng, là cốt tuỷ của chư Phật của cả ba thời.

Thân người quý báu

Thân người là quý báu, bởi vì con có thể đạt tới hiểu biết và trải nghiệm toàn hảo về thực tánh, và nhờ vậy đi đến giải thoát.

Vô thường

Vô thường vượt ra ngoài sự tưởng tượng của ta, cho tới khi ta có thể phân tích và thấy rằng mỗi phút giây đều không tồn tại mãi. Khi đó ta có thể hiểu được ý nghĩa của vô thường ở nhiều khía cạnh.

Nhân và Quả

Chúng ta được như hiện tại nhờ những quyết định mà ta đã đưa ra trong quá khứ, và hiện tại ta đang bước tiếp trong dòng chảy nghiệp. Do đó, ta hiểu rằng con đường tương lai đang nằm trong tay mình. Và ta có năng lực để thay đổi tương lai của mình, để trở thành hướng đi có ý nghĩa, làm lợi lạc cho tất cả chúng sinh.

Cõi Ta Bà

Chúng ta thành công và thất bại mỗi ngày. Đó là cách cuộc sống xoay vần, điều này đem đến cả niềm vui và nỗi khổ. Tuy nhiên, ta cần nhận ra rằng mặc dù đời sống là không chắc chắn và cuối cùng thì mọi thứ đều tạm bợ, chúng ta vẫn có khả năng để tạo nên một thứ sẽ tồn tại mãi mãi, đó là cơ hội để làm lợi lạc cho người khác, bằng cách giúp họ phát triển con đường đạt tới giác ngộ, thứ mà sẽ tồn tại viên miễn. 

Pháp

Pháp là cách để giới thiệu, tỏ bày chân lý, điều mà ta không nhận ra trong đời sống hàng ngày. Pháp là quan trọng bởi vì nhờ đó ta có lộ trình để giác ngộ tự thân.

Tâm

Những hành động tích cực và tiêu cực đều bắt nguồn từ tâm. Nhưng tâm ấy không thường hằng. Thực hành yêu thương và từ bi là điều mà ta nên tìm kiếm và hi vọng rằng một ngày, những phẩm chất ấy trở thành phẩm tánh của tâm thức mình.

Giác Ngộ

Giác ngộ là ngộ ra, ngộ ra là ta thấy ra. Để duy trì sự chứng ngộ, hành giả cần duy trì sự thực hành và ước nguyện làm lợi lạc cho người khác.

Pháp

Mỗi cá nhân đều có khả năng để giác ngộ và điều này chỉ có thể đạt tới thông qua sự thực hành Phật Pháp. Giống như lời nói được dùng để nói lên suy nghĩ và giáo dục, pháp cũng tương tự như vậy, thanh lọc thân tâm, kết nối với vị Phật bên trong và giáo dục ta về mọi mặt.

Sự kết nối

Tất cả chúng ta đều được kết nối với nhau bằng những phẩm chất yêu thương và từ bi. Do đó, chúng ta có thể chia sẻ và đem đến những cảm xúc này thay vì chỉ đón nhận chúng.

Bình an

Nếu bình an là những gì con muốn đạt được thì nó cần phải nảy sinh từ bên trong.

Trải nghiệm

Có rất nhiều những câu trả lời khác nhau cho cùng một câu hỏi nhưng cuối cùng thì trải nghiệm cá nhân mới là điều quan trọng.

Vô thường

Trải nghiệm sự đổi thay trong cuộc sống là để có thể buông.

Ý nghĩa của cuộc đời

Ý nghĩa của cuộc đời là những gì ta đang thực hiện hàng ngày mà ta cảm thấy hài lòng với tâm thức ở hiện tại, tuy nhiên, ý nghĩa thực sự của đời sống này là để hiểu và ngộ ra cho dù đang ở tình huống nào, ta vẫn có năng lực để giải thoát khỏi khổ.

Đạo Phật

Đạo Phật dựa trên sự hiểu biết chân thực rằng ta phải đạt tới tuệ giác nội tâm và từ bi chia sẻ tuệ giác với tất cả.

Đời sống

Khi con tràn ngập những suy nghĩ về tương lai, mọi quyết định con đưa ra đều là con đường dẫn đến tương lai của con!

Do đó, việc thay đổi suy nghĩ sẽ thay đổi cuộc đời.

 

Xin hồi hướng mọi công đức tới chúng sinh và Phật quả!

————————————————————–

 Việt dịch: Tiểu nhỏ và Tâm Bảo Đàn; nhóm dịch thư viện Karma Kagyu

ảnh bìa: Jamgon Kongtrul Lodro Thaye

Để nhận sách tặng bản in, bạn vui lòng liên hệ trung tâm Tsada Karma Kagyu Rinchen Ling Việt Nam