Tuyển tập những lời dạy của Jamgon Kongtrul trên phương tiện truyền thông đại chúng.
Biến một vị thần thành quỷ dữ
Nếu, khi con tu tập về rèn luyện tâm, tính cách của con trở nên cứng nhắc, đầy kiêu hãnh và ngạo mạn, thì cũng giống như con đã biến một vị thần thành quỷ dữ. Pháp đã trở thành không phải pháp. Con càng tu tập về rèn luyện tâm, về Phật Pháp, tính cách của con càng trở nên dễ chịu, linh hoạt. Hãy hành xử như thể con là người phục vụ ở cấp thấp nhất cho tất cả mọi người.
Sự phóng chiếu chưa thanh tịnh của con
Đừng bàn luận về lỗi lầm của người khác. Nhận ra rằng những lỗi lầm đó thực ra là sự phản chiếu chưa thanh tịnh của tâm con.
Gốc rễ của toàn bộ giáo pháp
Gốc rễ của toàn bộ giáo pháp là sự buông bỏ từ bên trong với những quan tâm (tới thành tựu) của cuộc đời này.
Học cách không bám chấp
Bởi vì mọi ý nghĩ và hành động thiện lành được thúc đẩy bởi sự bám chấp vào một thực tại hiện hữu thực sự hay bám víu vào bản ngã đều giống như thức ăn có độc, hãy buông bỏ!. Học cách không bám chấp, mà nhận ra bản chất giả tạo, không chân thật của chúng.
Phật Tánh thường hiện diện
Chỉ có thể làm ra bơ từ sữa vì sữa đã sẵn có kem. Chưa có ai làm ra bơ bằng cách đi khuấy nước. Người thăm dò tìm vàng trong đá chứ không tìm trong mẩu gỗ. Tương tự như vậy, tìm cầu giác ngộ toàn hảo chỉ có ý nghĩa bởi vì Phật Tánh đã sẵn có trong mỗi chúng sanh. Nếu không có bản tánh ấy thì mọi nỗ lực cũng đều vô ích.
Tu tập trong đời sống hằng ngày
Hãy tiếp tục tu tập trong đời sống hằng ngày với pháp thiền duy nhất, luôn luôn ghi nhớ trong tâm, ý nguyện làm lợi lạc người khác trong mọi hành động như thay quần áo, đi, đứng, nằm, ngồi.
Sự giải thoát toàn hảo
Giải thoát toàn hảo không ám chỉ sự giải thoát của một vị phật trong quá khứ, ví dụ như Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, mà ám chỉ cách thức mà vô số chúng sanh đang giải thoát lúc này và tiếp tục giải thoát trong tương lai, chỉ đơn giản bởi vì họ nhận ra bản tánh thanh tịnh của chính mình.
Nền tảng, con đường và thành tựu tối thượng của pháp là bản tánh nhất như không phân biệt: Cái thấy biết thanh tịnh toàn hảo. Sự giải thoát rốt ráo mà người tu tập đang muốn đạt được bằng cách thực hành các con đường tâm linh là thứ mà ta đã sẵn có. Chính sự tự do nội tâm là con đường để dẫn đến thành tựu mục tiêu.
Người thực sự tìm kiếm con đường tâm linh
Nếu sâu thẳm trong thâm tâm bạn vẫn tiếp tục tin rằng một góc nào đó của luân hồi còn có hữu ích, hoặc nó thậm chí có thể đưa ra được giải pháp tối thượng cho những vấn đề thế tục của bạn, thì việc trở thành một nhà tìm kiếm tâm linh đích thực sẽ vô cùng khó khăn.
Pháp Giới
là không gian, không thể nắm bắt
là ngọc trân quý trong suốt không tỳ vết
là ánh sáng của ngọn đèn tỏ rạng nơi tâm
là không thể diễn bày, như trải nghiệm của người câm
là tuệ giác sáng suốt, không che chướng.
Pháp giới chói sáng, phật tánh
Thuần tịnh nguyên sơ và ứng biến
Không ai có thể chỉ ra bằng phân tích suy luận.
Không thể diễn tả bằng lời
là pháp thân, vượt thoát sự quán xét của tâm trí.
Hãy quán sát ngay vào tâm mình.
Nếu con chạy theo những nghĩ suy hay xúc cảm, dù lớn hay nhỏ, và để tâm con chạy ra bên ngoài, thì tu tập của con là lầm lạc, và con không khác người không tu. Hãy chuyển sự chú tâm vào bên trong và nhìn thẳng vào tâm của con. Khi con nhìn vào tâm mình, không có thứ gì để thấy. Buông xả hoàn toàn, an tĩnh trụ lại trong trạng thái của tánh không.
Vạn vật
Vạn vật trong luôn hồi, bao gồm cả những thứ biểu hiện ra ngoài, và những thứ xuất hiện trong tâm đều không có gì là chân thật hiện hữu và do vậy có thể hiện ra bất kỳ hình tướng nào.
Đúc kết của tất cả các pháp
Tâm và bản tánh của vạn vật đều không có gì thực sự hiện hữu, vượt ra ngoài nghĩ suy và không thể diễn bày. Điểm này có thể coi là một đúc kết của tất cả các pháp.
Kiểm tra trải nghiệm của con
Con cần tìm thấy sự giải thoát khỏi phiền não và chấp ngã bằng cách liên tục xem xét và tìm hiểu trải nghiệm của mình. Do đó, hãy hướng sự chú ý của con đến một đối tượng mà khiến con phát sinh nhiều phiền não. Kiểm tra một cách cẩn trọng xem giờ phiền não có nổi lên hay không. Nếu phiền não nổi lên, áp dụng các biện pháp đối trị. Một lần nữa, quán chiếu về chấp ngã để xem chúng như thế nào. Nếu thấy rằng không có bám chấp hiện diện, khảo sát thêm một lần nữa đối với các đối tượng khác của tham luyến hay sân hận. Nếu thấy chấp ngã nảy sinh, ngay lập tức đối trị bằng cách hoán đổi ta với người ( pháp tu tonglen)
Ba hạt giống của công đức vô lượng
Ba thứ độc liên tục nảy sinh liên quan đến 3 đối tượng. Tham luyến nảy sinh đối với các đối tượng dễ chịu hoặc hữu ích. Sân hận phát sinh đối với những đối tượng khó chịu hoặc có hại. Vô minh hay vô cảm đến với những đối tượng khác. Con hãy nhận ra những thứ độc này ngay khi chúng nảy sinh. Ví dụ như, khi tham đắm nảy sinh, nghĩ như vậy:
“cầu mong mọi chấp trước, vướng mắc của mỗi chúng sanh đều nảy sinh trong sự vướng chấp này của con. Cầu mong những hạt giống công đức của chúng sanh đều thoát khỏi mọi bám chấp. Nguyện sự bám chấp này của con chứa đựng hết khổ đau phiền não của chúng sanh. Cho tới khi đạt tới phật quả, nguyện cầu chúng sanh không phải trải qua những phiền não do bám chấp này gây nên.
Sân hận và những cảm xúc khác cũng được ứng dụng vào tu tập tương tự như vậy. Do đó 3 thứ độc dược trở thành 3 thứ công đức vô lượng.
Tánh giác vượt thoát thời gian
Hãy nương tựa vào tánh giác vượt thoát thời gian, thoát khỏi mọi tạo tác, không có ngã, và là bản tánh của mọi hiện hữu. Đừng nương tựa vào tâm trí thông thường. Nơi mà tâm gắn chặt vào ngã và khái niệm.
Tánh giác vượt thoát thời gian bao gồm (a) hiểu thấu rằng thực tại chân thật, theo cái nhìn chân đế, thì hoàn toàn vượt thoát những giới hạn tạo ra bởi sinh và diệt vv… (b) chứng ngộ về sự không thực sự tồn tại của hai loại ngã.Tự tánh của vạn vật thì vượt ra ngoài bất kì sự suy đoán (về) giá trị hay phán xét nào. Chính tánh giác này là nơi mà ta nên nượng tựa.
Tâm trí thông thường bao gồm (a) tin rằng những gì mà ta nhận thức ngay lúc này là thứ gì đó thực sự thật có; (b) khái niệm hoá bản ngã, chẳng hạn như có một cảm nhận về dấu ấn cá nhân riêng, và cảm nhận về thân tâm, năm uẩn, và (c) có những trạng thái tinh thần bị điều kiện chi phối, như là thái độ bám chấp một cách ngây thơ vào những cảm giác dễ chịu.Ta không nên nương tựa nơi tâm trí này.
Đơn giản là lãng phí một đời người
Con có thể giết thì giờ bằng cách đi, đứng, nằm ngồi, đi lại, những hoạt động vô bổ, không đem lại điều gì có ích hay có hại, quả của các hành động là những kinh nghiệp không tốt cũng không xấu. Nhưng những hành động đó đơn giản là lãng phí cuộc đời con, thay vì ném tiềm năng của con vào những thú vui nhàn rỗi, hãy nỗ lực có ý thức để dành thời gian của con vào những hành động thiện lành.
còn tiếp…
chuyển ngữ: nhóm dịch thư viện Karma Kagyu